وظیفه خود را انجام نداده ایم
احمد مازنی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر حفظ و پاسداشت زبان فارسی و انتقاد به صدا و سیما برای رواج الفاظ و کلمات غیرفارسی گفت: فرمایشات مقام معظم رهبری یکی از منظر نقد صدا و سیما است که شاید از اینکه بر اساس صدر اصل 175 قانون اساسی، ایشان رئیس صدا و سیما را منصوب میکنند، تصور این باشد که آن سازمان کاملا زیر نظر رهبری اداره میشود و رهبری اشراف و نظارت کامل بر صدا و سیما دارند و موید برنامهها و اقدامات هستند، این در حالی است که مقام معظم رهبری مکرر تاکید کردند که من فقط رئیس سازمان را منصوب میکنم و مدیریت و اداره آنجا بر عهده من نیست.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی افزود: ایشان هر از چند گاهی از برخی برنامهها انتقاد و گلایه کردند و نقد ایشان به نظر بنده، به ضرورت دو موضوع بیشتر تاکید داره که یکی عمل به ذیل اصل 175 قانون اساسی است که خط مشی و نظارت بر صدا و سیما را قانون باید تعیین کند یعنی مجلس باید تصویب کند؛ ما بعد از 30 سال طرح آن را در مجلس آوردیم و انتظارمان از همکاران در مجلس، رسانهها و مسئولان صدا و سیما این است که کمک کنند تا این قانون به تصویب برسد تا بر اساس قانون اساسی معلوم شود در آن سازمان که فقط رئیس را مقام معظم رهبری منصوب میکنند، با چه مکانیزمی باید اداره شود.
نظارتهای ضعیف باعث شده تا رهبر وارد تذکر علنی شوند
وی ادامه داد: متاسفانه در این 30 سال همیشه اختلاف نظرها باعث شده که این قانون به تصویب مجلس نرسد و از طرف دیگر وسط اصل قانون 175 که بحث نظارت است که از 3 قوه مجموعا 6 نفر ناظر بر صدا و سیما هستند، به نظر میرسد که شورای نظارت نیز باید قویتر برخورد کند و نظارت قویتری بر صدا و سیما داشته باشد که برای هر چیزی مقام معظم رهبری ناچار نشوند که ورود کنند آنهم ورود علنی؛ معمولا حضرت آقا بسیاری از مسائل و اتفاقات را به صورت غیرعلنی تذکر داده و ارشاد میفرمایند اما زمانی که آقا وارد تذکر علنی میشوند یعنی ما وظیفه خود را انجام ندادیم و شورای نظارت باید به وظیفه خود به هنگام عمل کند تا این اتفاقات پیش نیاید.
مدیر صدا و سیما باید به فرهنگ ملی، دینی و ایرانی اسلامی نظارت کند
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر اینکه مدیریت صدا و سیما باید مراقبت و توجه به اصول قانون اساسی داشته باشد، تصریح کرد: مدیر صدا و سیما باید به فرهنگ ملی، دینی و ایرانی اسلامی توجه و نظارت کند؛ البته برنامههای خوبی از این رسانه منتشر میشود اما گاهی اوقات احساس میشود مجموعه مدیریت این سازمان به صورت مجمعالجزایری است و هر کسی به شیوه خود آن را اداره میکند و در نهایت منجر به این گلایهها میشود.
وی عنوان کرد: در شرایطی که بسیاری از افراد مدعی ایران، ایرانیت و فرهنگ ایرانی هستند، میبینیم که در قانون اساسی اصل پانزدهم بر حفظ خط و زبان فارسی تاکید شده که "اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد" و مقام معظم رهبری به عنوان عالیترین مقام کشور و نظام تا این حد به این مسئله توجه دارند که زبان فارسی دچار آسیب نشود.
تاکید مقام معظم رهبری بر حفظ خط و زبان فارسی است
مازنی افزود: زبان فارسی فرهنگی است که ریشه چند هزار ساله دارد و بر خلاف بسیاری از کشورها نیست که در یک تحول تاریخی خطشان تغییر پیدا کرده و ملت خود را از ریشه خود جدا کردند مثل ترکیه و سایر کشورها؛ اما مردم ایران همیشه مراقبت کردند و امروز نیز مقام معظم رهبری این مراقبت را دارند که خط و زبان فارسی حفظ شود؛ در جلسهای که رهبری با شاعران داشتند، گفتند که ترانههای ضعیف که کلمات ضعیف و غیرفارسی را به نام زبان فارسی جا میاندازند، به مرور این زبان را از شأن و سنگینی و استواری که دارد، خارج میکنند و بعد از مدتی اگر کسی بخواهد فارسی حرف بزند به دلیل این تغییرات ممکن است که متوجه نشوند یعنی چنانچه مراقبتها نباشد این اتفاقات میافتد.
مسئولان صدا و سیما توجه کنند زبان تخریبکننده ادبیات فارسی ترویج نشود
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس تصریح کرد: چنانچه مراقبت نباشد، زبان فارسی حفظ نمیشود و مقام معظم رهبری به خصوص درمورد شعرها و ترانهها تاکید کردند. بنده نیز به عنوان نماینده مردم و مسئول کمیسیون فرهنگی، هم به مسئولان صدا و سیما توصیه میکنم که در استفاده از شاعران، ترانهسرایان، خوانندگان و هنرمندان به این اصل توجه کنند که غیرمستقیم زبان غیرفارسی و زبان تخریب کننده ادبیات فارسی را ترویج نکنند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز باید مراقبت کنند.
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه تابلوهای مغازهها نیز از این امر مستثنی نیستند، اظهار داشت: حتی در ادارات در متونی که تهیه میشود، مراقبت از زبان فارسی به عنوان یک اصل و تکلیف قانون اساسی است چراکه فرهنگ و زبان کشور دچار آسیب نشود.
مازنی در مورد رواج کلمات غربی در شبکههای مجازی گفت: ابزاری که در گذشته کنترل و مدیریت شده، اخبار، اطلاعات و متونی را منتشر میکرد امروز از این حالت خارج شده و هر کسی که موبایل دارد، خود میتواند یک صدا و سیما، یک رسانه، عکاس و منتشر کننده فیلم و عکس باشد البته این وضعیت از این جهت خوب است که فضایی را برای عرض اندام همه فراهم میکند و هر کس میتواند موضع خود را بیان و حرفش را بزند و حتی تبادل اطلاعات بین کاربران و آحاد مردم باشد اما از طرف دیگر آسیب میزند چراکه همه در یک سطحی از سواد و دانش نیستند و این وسط ممکن است عدهای اخبار و اطلاعات غلطی تولید کنند و افرادی که اطلاع ندارند، این اخبار غلط را منتشر میکنند.
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: آسیبی که فضای مجازی به این شکل میتواند بزند این است که در مکاتبات به شکل محاورهای و کلماتی که در زبان عوام به عنوان زبان فارسی جاری میشود به عنوان نوار مکتوب میشود و کم کم یک سری کلمات، واژهها و اصطلاحات به نام زبان فارسی جا میافتد و در جامعهای که شاید برخی با زبان و ادبیات فارسی به مفهوم علمی آشنایی نداشته باشند، فکر میکنند کلمات درستی است.
شورایعالی فضای مجازی از زبان فارسی در این فضا مراقبت کنند
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس با بیان اینکه حوزه فضای مجازی نیازمند مدیریت و کنترل است، تصریح کرد: این کار وظیفه مرکز ملی فضای مجازی و شورای عالی فضای مجازی است و باید استانداردهایی را باید تعریف کرده و مراقبت کنند و بیشتر نیز جنبه نظارت و آموزش داشته باشد و واژههای درست را اعلام کند.
وی افزود: از طرف دیگر اعضای کانالها و ادمینها و کسانی که به نوعی در فضای مجازی حضور دارند باید خودشان مراقبت کنند و کسانی نیز که با مجوز کار میکنند، یعنی کانالهایی که با یک تعداد خاصی مجوز میگیرند و کسانی که مجوز صادر میکنند، همانطور که بر رسانههای مکتوب نظارت میشود و چنانچه تخلفی صورت گیرد تذکر میگیرند، در اینجا نیز هیاتی باید تذکر داده و مراقبت کنند و زمانی که زبان فارسی در شکلهای مختلف مطرح میشود، چنانچه ایرادی مطرح میشود باید اصلاح شود تا به مرور از ادبیات غیرفاخری که به نام زبان فارسی در فضای مجازی است فاصله بگیریم.
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه گاهی کلماتی که در محاوره نوشته شده و بد شنیده میشود، به غلط جا افتاده است اظهار داشت: به عنوان مثال کلمهای مثل "راجعبه" وجود دارد که بعد از ج حرف "ع" باید بیاید اما اغلب موارد در فضای مجازی میبینم که "راجبِ" نوشته میشود و این نشان میدهد که کسانی که اینگونه مینویسند هرگز کتاب، روزنامه یا هیچ متن مکتوبی نخواندهاند و فقط یک کلمه به گوششان خورده است، از این قبیل موارد در فضای مجازی بسیار است.
این نماینده مردم در مجلس دهم ادامه داد: حالا که مردم میتوانند حرفهای خود را بنویسند تازه معلوم شده که چقدر غلط حرف میزنیم یعنی حرفهای درست را غلط متوجه میشویم اما زمانی که مینویسیم تازه متوجه میشویم که چقدر غلط داریم و میزان سواد جامعه به مفهوم عوام تا چه سطحی است.
لغات غربی در زبان فارسی تبدیل به محاورههای فارسی شده است
مازنی با ابراز تاسف از اینکه لغات غربی در زبان فارسی تبدیل به محاورههای فارسی شده اظهار داشت: قبل از انقلاب اسلامی به کار بردن کلمات غربی نوعی کلاس گذاشتن بود اما امروز فکر میکنم که انقدر خود باخته نباشیم که کشوری که ریشه چند هزار ساله تاریخ، فرهنگ و تمدن دارد و باید زبانش را حفظ کند به جای استفاده از کلمات این تمدن، فرهنگ و این آب و خاک بخواهد از کلمات کشوری که 300 سال بیشتر سابقه ندارد کلمات دیگری را به کار ببرد؛ البته ممکن است که بگویند غربیها پیشرفت کردند اما باید گفت که در بسیاری از موارد ایران از غرب پیشرفتهتر است.
به کار بردن کلمات غربی در زبان فارسی نشانه پیشرفته بودن نیست
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر بخواهیم به شیوه غربی حرف بزنیم نشانه پیشرفته بودن نیست افزود: خودباختگی و غربزدگی در زمان پهلوی به گونهای بود که یک نفر هر چه تلاش کرد کلمه انگلیسی سرماخوردگی را به یاد نیاورد و در نهایت گفت سرمای فرنگی خوردم یعنی تا این حد خودباختگی در آن زمان وجود داشت. البته باید از آثار مثبت غرب، شرق، شمال و جنوب استفاده کرد چراکه این منطق اسلام است اما دلیلی ندارد که کلماتی که به کار میبریم، کلمات آنها باشد. تعبیری که مقام معظم رهبری داشتند این بود که عربها هر واژهای که به کشورشان میآید عربی میکنند.
باید حافظ فرهنگ، ادب و زبان ارزشمند فارسی باشیم
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس خاطرنشان کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مقابل بودجه و اعتباراتی که به آنها اختصاص داده میشود و ظرفیتی که از آنها سراغ داریم، باید واژهسازی کنند و خود مردم نیز مراقب باشند چراکه این فرهنگ متعلق به همه است و از بالا به پایین نیست و باید از درون ملت نیز مراقبت شود و همه در فضای رسمی، حقیقی، مجازی و رسانه باید حافظ فرهنگ، ادب و زبان ارزشمند فارسی باشیم.